Dowiedz się więcej o marce

Austriacka stal nierdzewna N690 – jeden stop, różne wykończenie

Austriacka stal nierdzewna N690

Dlaczego austriacka stal nierdzewna N690 doskonale sprawdza się w kuchni? Ten wyjątkowy stop ma wiele zalet. Dowiedz się, z jakiego powodu noże z takim właśnie ostrzem warto mieć w swojej kolekcji. Sprawdź również, jak ze stali N690 wykonywany jest materiał o unikatowych, ozdobnych wzorach.

Różne rodzaje stali

Do produkcji noża szefa kuchni mogą być wykorzystywane najróżniejsze rodzaje stali narzędziowych. Różnią się one właściwościami, takimi jak podatność na korozję, twardość, czy wytrzymałość na uderzenia. Niektóre z nich są trudniejsze i droższe w produkcji, inne wymagają specyficznych technik obróbki; mogą być też mniej lub bardziej wymagające, jeśli chodzi o codzienną pielęgnację. Nie da się jednak ukryć, że to właśnie stal jest najważniejszym elementem kreującym nóż i choć rękojeść również nie pozostaje bez znaczenia to bez wątpienia właśnie materiał użyty do wykonania ostrza jest sercem stanowiącym o charakterze noża.

Stopów stali narzędziowych jest naprawdę bardzo wiele, jednak można podzielić je na dwie główne kategorie: stale podatne na korozje oraz stale nierdzewne (np. N690).

Dlaczego stal nierdzewna?

Jak już sama jej nazwa wskazuje, stal nierdzewna jest w większym stopniu odporna na korozję. W swoim składzie posiada domieszki takich pierwiastków jak np. chrom, czy molibden, które zwiększają jej trwałość pod tym względem. Dzięki temu nawet jeśli nóż nie zostanie umyty zaraz po użyciu bądź będzie przebywał w wilgotnych warunkach nie ulegnie zniszczeniu i w dalszym ciągu będzie nadawał się do użytkowania, bez konieczności przeprowadzenia dodatkowych zabiegów pielęgnacyjnych.

Sympatycy stali podatnych na korozję uznają, że charakteryzują się one jednak lepszymi właściwościami związanymi z twardością czy udarnością. Natomiast wiele gatunków stali nierdzewnych powoli zaczyna dorównywać jednak stali węglowej również pod tym względem.

Należy przy tym pamiętać, że stal nierdzewna również może ulec korozji, jeśli przez długi czas będzie przetrzymywana w bardzo niekorzystnych warunkach.  Dlatego też niezależnie od rodzaju wykorzystanej stali, należy dbać o to, aby narzędzia były w odpowiedni sposób czyszczone i przechowywane.

Właściwości stali nierdzewnej N690

Stal nierdzewna N690 jest wytwarzana w Austrii. Jest to wysokostopowa stal, o wysokim poziomie hartowności, a przy tym – z małą skłonnością do odkształceń. Jest to szczególnie istotne w przypadku tworzenia dużych, stalowych elementów.

To stal, która dobrze utrzymuje ostrość. Charakteryzuje ją też wysoka odporność na korozję. 

Skład chemiczny stali N690

Stal nierdzewna N690 zawiera: 1,07% węgla, 17% chromu, 1,5% kobaltu, 1,10% molibdenu, 0,40% manganu, 0,40% krzemu oraz 0,10% wanadu.

Stal N690 nie zawiera w swoim składnie niklu, dlatego jest bezpieczna w użytkowaniu dla osób, które mają alergię na ten pierwiastek. 

Co ważne, dodatek chromu i podwyższona zawartość węgla w składzie stali wpływa na powstawanie w niej węglików chromu, związków, które mają wyższą twardość, niż kryształy stali. Zwiększają również odporność stopu na ścieranie się, co pozwala na dłuższe utrzymanie ostrości krawędzi tnącej. To wszystko sprawia, że stal nierdzewna N690 jest naprawdę bardzo pożądana zarówno przez hobbystów i profesjonalistów, poszukujących materiału na wysokiej jakości noże użytkowe.

Oznaczenie tej stali w klasyfikacji ASTM International (Amerykańskie Stowarzyszenie Badań i Materiałów) to 1.4528. Ma ona również certyfikat potwierdzający możliwość użytkowania jej w kontakcie z żywnością, co oznacza, że jest w pełni bezpieczna dla ludzkiego zdrowia. Jakość stali N690 jest porównywana z japońską stalą VG10.

Dla kogo jest N690?

Austriacka stal nierdzewna N690 doskonale nadaje się dla tych, którzy cenią sobie połączenie jakości z użytkowością. Może być ona wszechstronnie wykorzystywana. Często tworzone są z niej właśnie noże kuchenne, użytkowane również w profesjonalnych kuchniach, ale nie tylko. Doskonale sprawdza się również w kuchniach hobbystów, którzy cenią sobie sprawne oraz wygodne przygotowywanie żywności na własne potrzeby.

Używa się jej również do tworzenia produktów tzw. EDC – „EveryDay Carry” – czyli do codziennego użytkowania. Chodzi tu o produkty, które są używane przede wszystkim przez osoby zainteresowane sztuką przetrwania w warunkach kryzysowych. Są one noszone na co dzień, np. w plecaku czy przy pasku spodni. Kluczowe w ich przypadku są niewielka waga oraz gabaryty. Niektóre z nich są również noszone przez względy estetyczne. Przykładem takich narzędzi mogą być podręczne noże, zwłaszcza składane, scyzoryki oraz inne niewielkie narzędzia.

Twardość stali

Każdy rodzaj stali ma określony zakres twardości, jaką można uzyskać w procesie obróbki termicznej. To niezwykle istotny parametr, bo to on wpływa na to, jak długo nóż pozostanie ostry.

W przypadku stali nierdzewnej N690 udaje się osiągnąć twardość wahającą się od 58 do 62 HRC na skali Rockwella. To wartość zdecydowanie powyżej przeciętnej rynkowej: standardowe noże tzw. „marketowe” często mają twardość wynoszącą ok. 50-53 HRC, a warto pamiętać, że w przypadku tej skali każdy punkt ma naprawdę duży wpływ na jakość krawędzi tnącej.

Twardość wynosząca 58-61 HRC jest optymalna do użytku zarówno na co dzień w kuchni, jak i do użytku profesjonalnego. Zapewnia ona idealny balans pomiędzy utrzymywaniem ostrości a odpornością na uszkodzenia mechaniczne.

Jak dbać o nóż?

Dbanie o nóż wykonany ze stali nierdzewnej N690 nie różni się szczególnie od dbania o inne noże. Takie narzędzia należy zawsze przechowywać w czystym, suchym miejscu. Niezależnie od tego, z jakiego materiału jest stworzona rękojeść, zaleca się mycie ręczne za pomocą łagodnych detergentów. Nie należy używać zmywarki. Po oczyszczeniu noża koniecznie wytrzyj go czystą ściereczką.

Nie należy również zapominać o regularnym ostrzeniu. W trakcie użytkowania każdy nóż ulega stępieniu się – jego ostrze zużywa się w sposób niewidoczny dla oka, ale wyczuwalny w trakcie pracy. Dlatego gdy poczujesz, że Twój nóż nie kroi już w odpowiedni sposób, użyj kamiennej ostrzałki wysokiej jakości, dzięki której zadbasz o jakość ostrza. Oczywiście w przypadku narzędzi o wysokiej twardości będzie można robić to rzadziej, niż w przypadku noży z ostrzem z miękkiej stali, jednak w dalszym ciągu jest to nieunikniony zabieg, który należy przeprowadzać regularnie.

Stal damasceńska z austriackiej stali nierdzewnej

Noże ze stali N690 mogą być wykończone co najmniej na dwa sposoby. Po pierwsze, nóż może być wykonany z jednolitego kawałka metalu. Taki sposób produkcji jest najbardziej powszechny. Ta technologia pozwala na wykonanie wysokiej jakości ostrza przy zachowaniu stosunkowo niskich kosztów.

Istnieje jednak możliwość stworzenia ze stali N690 tzw. stali damasceńskiej. Słowa te nie określają jednak konkretnego gatunku stali, a sposób jego produkcji. To metoda o wiele bardziej pracochłonna, jednak dająca niezwykłe efekty: dzięki niej na powierzchni narzędzia pojawiają się intrygujące i unikatowe wzory.

Proces tworzenia stali damasceńskiej

Tworzenie takiego ostrza polega na łączeniu ze sobą wielu warstw stali w bardzo wysokiej temperaturze – zwykle jest ona bliska temperatury spalania się metalu. Taki proces powtarza się wielokrotnie, aby uzyskać jak najpiękniejsze wzory. Wymaga również specjalistycznej wiedzy. Podstawowe łączenia można wykonać za pomocą podstawowych narzędzi, jednak bardziej złożone stopowo stale i skomplikowane kompozycje wymagają użycia ciężkiego, profesjonalnego sprzętu.

Warto pamiętać, że ilość warstw uzyskiwanych przy tworzeniu bardziej złożonych wzorów stali zgrzewanej często jest właściwie niepoliczalna. Tworzona w ten sposób stal ma niezwykłe walory estetyczne i świadczy o najwyższym kunszcie kowala.

Chcesz wiedzieć więcej na ten temat? Przeczytaj tutaj!

Dlaczego warto postawić na nóż N46?

Ręcznie wykonane noże ze stali N690 charakteryzują się właściwościami, które tworzą z nich wyjątkowych towarzyszy w kuchni. Nóż szefa kuchni z takim ostrzem będzie doskonale ciął, na długo zachowywał ostrość, a przy tym jest łatwy w utrzymaniu w czystości. Rękodzieło świadczy zaś nie tylko o wyjątkowych umiejętnościach i pasji osoby tworzącej je, ale również gwarantuje wykonanie z dbałością o każdy, nawet najmniejszy, detal.

Miłośnikom gotowania nóż towarzyszy każdego dnia, niezależnie od tego, czy jest to krótki pobyt w domowej kuchni, czy wielogodzinne krojenie w profesjonalnej restauracji. Aby czynność ta sprawiała przyjemność, konieczne jest dobranie odpowiednich narzędzi. Nóż wykonany ze stali nierdzewnej N690 zapewni Ci najlepsze doznania i sprawi, że praca w kuchni będzie jeszcze przyjemniejsza.